Kami tak bersayap,
tapi yakin dapat terbang
Malam ini, saat dia
pamit ke bintang, kupegang erat kakinya
Ø
Aku melu mabur yo?
o
Yo, ngewangi aku ngitung bintang
Ambillah beberapa
untuk kerlap-kerlip di
plafon rumah
Ø
Juga untuk mata
cincin, liontin,
dan sepasang giwang, Mas
ndaheba
ayune aku
Maka terbanglah kami
melintasi malam,
melintasi kegundahan
demi kegundahan,
menerobos kekosongan angkasa,
awan, dan angin yang membahana
Begitu galau!
Tak menyangka, di
ketinggian keberanian sangat dibutuhkan
Ø
Wah, kanyata aku singunen, Mas
o Aja! Aja singunen!
Kita boleh di tempat tinggi,
tapi jangan tinggi hati
Ø Njur piye iki?
Aku
ora wani munggah, uga ora wani medhun
o
Cekelan
aku, Jeng. Manut ya, merem wae
Aku pun memasrahkan jiwa
raga pada sosok yang bernama laki-laki
Bagaimanapun tak bisa
dipercayanya di bumi, di ketinggian dia lebih
bernyali
Aku perempuan Jawa,
terbiasa menitipkan mata dan kehendak
pada mata dan kehendak lelaki
Ya, demi perputaran
bumi agar tetap di porosnya
Demi kepantasan yang
pantang dijungkirbalikkan
Lihatlah perempuan
belia,
yang meminum habis anggur-anggur dari negeri
bermusim empat
Mereka membalikkan
arah mata angin,
menjadikan lelaki seteru dalam lomba tanpa
piala,
dan terbahak menepuk dada setiap lelakinya
terjatuh di gang-gang gelap
Apa yang diperoleh,
kecuali kepongahan dan kehancuran?
Aku perempuan Jawa,
sungguh tak ingin
menyelempangkan selendang emas di dada sendiri
Kebanggaanku dengan
rapi kusembunyikan di balik kehebatan lelakiku
Kehebatanku kusematkan
di hari depan anak-anakku
Maka dalam ketaatan
terbang bersamanya,
kupejamkan mata
hingga sirna rasa takut
Ketika tiba di gugusan bintang,
membuncah takjub, lupa pada kengerian dan kerisauan
Di sekeliling kami
berlaksa bintang tak henti mengerjap
Kilaunya menyilaukan
hasrat kami
Ø
Ya ampun, apike ora ilok. Dhakjupukane
ya, Mas
Sik iki apik ora nek
dinggo suweng?
Terus sik iki dinggo
bros yo
Apik ora, Mas?
o Ayu, luwes gandhes!
Sik abang semu kuning
kunir kuwi cocok dinggo kancing bayak
Lha, benderang to...!
Sik…sik…dhakphoto
dhisik
Mesem Jeng!
Ayu tenan!
Ø Aku bungah banget, Mas
Kanyata aku isih
lumayan ayu
o Lho, ayu iku pancen ora isa luntur, cemlorot
saka sak jeroning ati
Jeng, enake dhakjupuk kabeh
bintang-bintang iki yo
Ø
Aja kabeh, Mas.
Ben isih ana sing nerangi
atine manungsa ning alam ndonya
Wis...wis...iki wis
cukup!
Eling to
Mas, pesene eyang kakung,
dadi manungsa aja
gumunan, aja kagetan, aja dumeh
Sak madya wae
o
Yo, bener, ben ndonya ora
peteng ndhedhet kebak angkara
Yen mengkono aku
njupuk siji wae,
arep tak dol, lumayan
dinggo ngopi karo kanca-kanca ning regol
Ø
Lho, jenengan tenan mung njupuk siji?
Ora kepingin gawe
aliali, Mas?
Dhasar wong lanang!
Senenge ndandani wong wadon, awake dhewe
malah klumut
Kami pun terbahak bersama
Tiba-tiba ingat pulang sebelum mentari menjerang
kami jadi arang
Sepanjang
melayang turun, was-was dan ketakutan bersimaharaja
Siapa
pun yang pernah di atas paham,
betapa
tercabik-cabik diri saat harus turun dan terus turun
Tapi
aku perempuan Jawa,
perempuan
yang diajar nrima ing pandum
Perempuan
yang mencengkeramkan kaki dengan erat di bumi,
di tanah Jawa!
2012, Dhenok Kristianti bersama Mardi Luhung
Terjemahan kata-kata/kalimat berbahasa Jawa
Pancen Aku Wanita Jawa = Memang Aku Perempuan Jawa
Aku melu mabur yo? = Saya ikut terbang ya?
Yo, ngewangi aku ngitung bintang = Ya, membantu saya menghitung
bintang
ndaheba
ayune aku = betapa
cantiknya saya
Wah, kanyata aku
singunen, Mas = Wah, ternyata saya gamang, Mas
Aja! Aja singunen! = Jangan! Jangan gamang!
Njur piye iki? = Lalu bagaimana ini?
Aku ora wani munggah,
uga ora wani medhun = Saya tidak berani naik, juga tak berani turun
Cekelan
aku, Jeng. Manut ya, merem wae = Pegangan saya, Jeng. Menurut ya, pejamkan mata saja
Ya ampun, apike ora
ilok = Ya ampun, bagus tak terkira
Dhakjupukane
ya, Mas = Saya ambil ya, Mas
Sik iki apik ora nek
dinggo suweng? = Yang ini baguskah untuk subang?
Terus sik iki dinggo
bros yo = Lalu yang ini untuk bros ya
Apik ora, Mas? = Bagus atau
tidak, Mas?
Ayu, luwes gandhes! = Cantik, sangat pantas
Sik abang semu kuning
kunir kuwi cocok dinggo kancing bayak = Yang
merah kekuningan seperti warna kunyit
itu cocok untuk kancing kebaya
Lha, benderang to...! = Nah, benderang kan…!
Sik…sik…dhakphoto dhisik = Sebentar…sebentar…saya
foto dulu
Mesem Jeng! = Tersenyumlah!
Ayu tenan! = Sungguh cantik!
Aku
bungah banget, Mas = Saya bahagia
sekali, Mas
Kanyata aku isih
lumayan ayu = Ternyata saya
masih lumayan cantik
Lho, ayu iku pancen
ora isa luntur, cemlorot saka sak jeroning ati = Lho,
kecantikan memang tak bisa luntur, bersinar dari dalam hati
Jeng, enake dhakjupuk kabeh bintang-bintang iki yo = Jeng, lebih baik saya ambil semua bintang-bintang ini
ya
Aja kabeh, Mas = Jangan semua,
Mas
Ben isih ana sing nerangi
atine manungsa ning alam ndonya = Supaya masih ada yang dipakai untuk menerangi hati manusia di dunia
Wis...wis...iki wis
cukup! = Sudah…sudah…ini sudah cukup!
Eling to Mas, pesene eyang kakung, = Ingat, Mas, nasihat kakek
dadi manungsa aja
gumunan, aja kagetan, aja dumeh = Sebagai manusia jangan mudah kagum, jangan mudah kaget, jangan ‘sok’/sombong
Sak madya wae = Sekadarnya
saja
Yo, bener, ben ndonya ora peteng ndhedhet kebak angkara = Ya, betul,
agar dunia tidak gelap gulita penuh angkara
Yen mengkono aku njupuk siji wae, = Kalau begitu,
saya ambil satu saja
arep tak dol, lumayan
dinggo ngopi karo kanca-kanca ning regol = akan saya jual, lumayan untuk ngopi bersama teman-teman di pintu gerbang
Lho, jenengan tenan
mung njupuk siji? = Lho, betul
kamu hanya mengambil satu?
Ora kepingin gawe aliali, Mas? = Tidak ingin buat cincin, Mas?
Dhasar wong lanang! = Dasar lelaki!
Senenge
ndandani wong wadon, awake dhewe malah klumut = Suka mendadani perempuan, diri sendiri malah jelek/kusam
nrima ing pandum = menerima pembagian/pemberian
dengan ikhlas